6098 SAYILI YENİ BORÇLAR KANUNUNDA YER ALAN KİRA BEDELİNİN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN HÜKÜMLERİN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI

6098
SAYILI YENİ BORÇLAR KANUNUNDA YER ALAN KİRA BEDELİNİN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN HÜKÜMLERİN
ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI
6101 sayılı Türk Borçlar Kanununun Yürürlüğü ve
Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un 2. Maddesi uyarınca, TBK’da yer alan kamu
düzeni ve genel ahlaka ilişkin kurallar, gerçekleştiği tarihlere bakılmaksızın
bütün fiil ve işlemlere uygulanacaktır. Kira sözleşmesine ilişkin kurallardan
sözleşmenin zayıf tarafı olan kiracıyı korumak üzere düzenlendiği hükümlerin
kamu düzenine ilişkin oldukları kabul edilmektedir. Kira bedelinin belirlenmesi
ile ilgili hükümler, kiracıların bulundukları yerde kalıcılık ihtiyacını ve
menfaatini koruyup kolladığından bu kategoride değerlendirilecektir[1]. Bu
sebeple söz konusu hükmün, 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren, daha öncesinde
yapılmış olsun veya olmasın, konut ve çatılı işyeri kiralarına ilişkin
sözleşmelerde kira bedelinin tespit edilmesinde uygulama alanı bulacaktı[2].
Türk Borçlar Kanunu’nun bazı
hükümleri ticari gayrimenkul yatırımcı ve sahiplerinin, özellikle alışveriş
merkezi yatırımcılarının tepkilerini çekmiş, dolayısıyla bu hükümlerin
ertelenmesi yoluna gidilmiştir[3].
Ancak 6101 sayılı kanundan sonra
kabul edilip yürürlüğe giren 6217 sayılı Yargı Hizmetlerinin Hızlandırılması
Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un geçici 2.
maddesi, TBK m. 344’ün 1 Temmuz 2012’den itibaren bazı kişilerin kiracı olarak
taraf olduğu işyeri kirası ilişkilerinde 1 Temmuz 2020’e kadar uygulanmayacağını
belirtmektedir. Bu kişiler Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde tacir olarak
sayılan kişiler ile özel hukuk veya kamu hukuku tüzel kişileridir. Yine aynı
maddeye göre, söz konusu kişilerin kiracı oldukları sözleşmelerde, taraflar
özel bir düzenlemede bulunmamışlarsa, 818 sayılı mülga Borçlar Kanunu hükümleri
uygulama alanı bulacaktır. Öğretide 818 sayılı mülga Borçlar Kanunu’na yapılan
atfın 6570 sayılı GKHK’nu da kapsadığı ve dolayısıyla 6570 sayılı Kanun
kapsamındaki sözleşmelere ilişkin var olan yerleşik uygulamanın 1 Temmuz 2020
tarihine kadar aynen devam edeceği kabul edilmektedir[4].
Sonuç olarak söz konusu maddeler, gerçek kişilerin taraf olduğu konut kiralarının tümünde ve çatılı işyeri kiralarında ise tacir sıfatını haiz olmayan gerçek kişilerin veya serbest meslek sahiplerinin tarafı olduğu kira sözleşmelerinde 1 Temmuz 2020’yi beklemeksizin uygulanacaktır. Diğer kesimler için ise 1 Temmuz 2020’den sonra uygulama alanı bulacaktır.
Beylikdüzü Avukat, Silivri Avukat, Esenyurt Avukat, Avcılar Avukat, Bakırköy Avukat, Fatih Avukat, Büyükçekmece Avukat, Bağcılar Avukat